《менің азаматтық ұстанымым》 тақырыбында эссе

ұстанымымыз – бейбітшілік пен келісім

көп жылдар бойы әртүрлі ұлыстар мен діни нанымның рухани мұрасымен тереңірек таныса түскен қазақстан хал­қы шынайы қ пен діни төзімділікті және жаңа дү­ниені қабылдауға деген ықы­­ласты өз бойына сіңіре білді.

қазақстан президентінің бастамасы бойынша ұйымдас­ты­рыл­ған әлемдік және дәс­түрлі діндер көшбасшылары­ның съез­дері қазіргі заманғы діндер ара­сындағы жаһандық абыройлы үнқатысудың таби­ғи және іскер­лік көрінісі болды. бұған дейін үш рет съезд өтті. мұндай маңыз­ды шараны жоғары дең­гейде өткізе білген қазақстанға онда­ған елден келген діни ұйымдар­дың басшылары шынайы ри­за­­шылығын білдірді. халық­тар мен діни көзқарас­тарды жақындасты­руға, сол арқылы бейбітшілік құндылық­тарын қалыптасты­руға жасаған қада­мы үшін әлем­дік қо­ғам­дастық қазақ­стан­ның бұл қа­ жоғары баға берді. осы үдеріс iv съезде де жалғасын тапты.

рухани көшбасшылар, дін­дер мен халықтар арасындағы өзара түсінушіліктің қалыпта­су мүм­кін­ді­гін жасауда аста­на­лық съез­дің маңызы зор. съезд қа­тысу­шы­лары декларация қа­был­дады, онда кон­фес­сия­аралық үнқатысу бей­біт­шілікті қолдау және ха­лық­тар арасын­дағы келісімнің маңыз­ды құ­ралы ретінде аталды.

қазақстан республикасы кон­с­титуциясының 14-бабы­ның 1-ші және 2-ші тармақта­рында аза­маттардың заң мен сот алдында бәрi тең екені және ешкімді тегiне, әлеумет­тiк, лауазымдық және мүлiк­тiк жағ­дайына, жынысына, нәсiлi­не, ұлтына, тiлiне, дiнге көз­қара­сына, нанымына, тұр­ғы­­лықты жерiне байланысты кем­сітуге болмайтыны анық жа­зыл­ған. бүгінгі таңда қазақ­стан­да 3200-дей мешіт, шіркеу және құл­шы­лық ететін үйлер жұмыс істейді.

жаңа ххі ғасырда ұлт­ара­лық келісім мен діндер арасын­дағы үнқатысудың үлгісі бастау алып отыр. астана­дағы бейбітшілік және келісім сарайы біздің еліміздегі нағыз рухани орталыққа айналды. онда халықаралық мәдени және діни орталық құрылды.

әділ тәртіп қана қоға­мының гүлденуінің негізі болады! астанада құрылған ха­лық­ара­лық мәдени және діни орта­лық­тың қызметі осын­дай негізге бағытталуы қажет. ізгі мақсат аясында әртүрлі мәдени және діни өкілдер сұх­батының ауқымын ұлғайту­дың маңыз­дылығы зор. оған зайырлы және діни бақ өкілдері мен жастар бірлестікте­рін, ғылыми және шығармашы­лық зиялыларды тарту қажет деп есеп­теймін.

орталық бейбітшілік, келі­сім және әділдіктің интеллектуалды зертханасы болуы, жа­һан­дық күн тәртібіне ұсы­ныс­ты әзірлеуі және ұсынуы қа-жет. «ол съездің бар­лық қатысушы­ларын жаңа идеялар және ұсыныстармен толық­ты­ра­тын құрылым болуы қажет», деп астана съезіне бастамашы бол­ған, халықаралық мәдени жә­не діни орталықты құру идеясы­ның авторы – қазақстан рес­публикасының президенті – елбасы нұрсұлтан әбішұлы назарбаев айтқан болатын.

қазақстан ғасырлар бойы жи­нақталған іліктің тегеу­рін­ді талаптарын ­зат­қа жет­кі­зуге байланысты жауапты миссияны өз міндетіне алды. қа­зақстан әлемде бейбіт­шілік орнауы үшін, атап айт­қанда, қауіпсіз­дік, ынтымақ­тас­­тық, өзара сый­лас­тық, тең­дік, әділдік, төзім­ділік, рухани-ілік бастауларын игеру қағидаттарын ұсынып отыр.

ал үстіміздегі жылы өткен әлемдік және дәстүрлі діндер көшбасшыларының iv съезіне дайындықты жүргізу міндеті хатшылықтың х отырысында сарап­қа салынған еді. хатшы­лық отырысында дін көшбас­шылары кеңесінің тұжырым­ жобасы бекітілген болатын.

әлемдік және дәстүрлі дін­дер көшбасшылары форумы­ның қазақстанның елордасы – астанада өткізілуінің өзі кез­дейсоқ­тық емес. елімізде жүз­ден астам ұлт тұрады және барлық дін өкіл­деріне өздері­нің таңдауы бойынша құлшы­лық етуіне мүмкіндік берілген. ұлыс­тар арасындағы келісімді сақтауда қазақстандық тәжіри­бе өте құндылығымен ерек­шеленеді.

в языке принадлежность одного предмета другому обозначается при притяжательного местоимения. мысалы: мой дом, его дети и т.д.

в казахском языке значение принадлежности передается путем присоединения к основам личных местоимений суффиксов родительного падежа -дың/-дің, -тың/-тің, -ның/-нің.

форма принадлежности образуется путем прибавления к существительному в единственном и множественном числах следующих окончаний:

а) если конечный звук основы согласный:

і лицо -ым/ -ім /м

іі лицо -ың/ -ің

вежливая форма -ыңыз/ -іңіз

ііі лицо -ы/ -і

б) если конечный звук основы гласный:

і лицо -м

іі лицо -ң

вежливая форма -ңыз/ -ңіз

ііі лицо -сы/ -сі

во множественном числе к основе слова прибавляется сначала суффикс множественного числа -лар/-лер, -дар/-дер, -тар/-тер, а затем притяжательные окончания:

і лицо -ымыз/ -іміз

іі лицо -ың/ -ің

вежливая форма -ыңыз/ -іңіз

ііі лицо -ы/ -і